طبیعی است که شپش کودکان و دیدن انگلهای ریز در موهای آنها شما را وحشت زده کند و باعث تصمیمگیری عجولانه برای از بین بردن این حشرات شود.
شپش کودکان یک بیماری شایع است که بیشتر در بچههای 3 تا 12 ساله دیده میشود. معمولاً دخترها بیشتر از پسرها به آن مبتلا میشوند. این حشرات در همه نوع مو (فر، صاف، رنگ شده یا طبیعی) میتوانند زندگی کنند. شپش سر به راحتی در میان اعضای خانه و کودکان در مدرسه پخش میشود. ابتلا به شپش در کودکان بسیار رایج است. برخی از کودکان سالانه چندین بار دچار شپش میشوند.
شپش بدن با شپش سر متفاوت است و شپش بدن کودکان شایع نیست.
در این مقاله راههایی را برای درمان شپش کودکان به شما معرفی میکنیم.
همه نکاتی که والدین کودکان چاق باید بدانند!
شپش چیست؟
شپشها، حشرات بدون بال و 6 پایی هستند که خون را میمکند. این حشرات گونههای متفاوتی دارند و هر کدام از آنها با گروه خاصی از موجودات سازگار هستند. به همین دلیل، انتقال شپش از حیوانات به انسان کمتر دیده میشود.
شپشهای بالغ نسبتاً بزرگ هستند (طول آنها حدود 2 تا 3 میلی متر یا اندازه دانه کنجد است). یک شپش بالغ ممکن است حدود 120 عدد تخم بگذارد. مکان یابی تخمهای شپش که ممکن است همرنگ مو باشد یا به صورت لکههای سفید روی موهای بسیار تیره دیده شود، معمولاً از خود شپش راحتتر است. بهترین مکان برای تعیین محل تخمکها در مرز خط موی روی گردن است.
شپش سر از خون پوست سر تغذیه میکند. در مراحل تغذیه، شپشها مقدار کمی بزاق به پوست سر تزریق میکنند. حساسیت به این بزاق معمولاً طی 4 تا 6 هفته اتفاق میافتد و پوست سر شروع به تحریک شدن میکند و کودک مبتلا، به طور مکرر پوست سر خود را خراش میدهد.
کل چرخه تولید مثل شپش تقریباً هر 3 هفته تکرار میشود.
علائم شپش کودکان
1- خارش (به ویژه در پشت گردن و گوش که باعث پوسته پوسته شدن و ایجاد لکه میشود.)
2- وجود لکه های کوچک سفید و بیضی شکل نزدیک به ریشه مو و پوست سر کودک
3- مشاهده شپش زنده (حرکت سریعی دارند و معمولا با کوتاهی مو درمان میشوند.)
در مواردی که شپش کودکان زیاد شود میتواند باعث درماتیت، زخمهای پوستی و بزرگ شدن غدد لنفاوی گردن شود. اما معمولاً اگر کودک به موقع درمان شود از بروز این اتفاق جلوگیری میشود.
فعالیت های سرگرم کننده ساده برای یادگیری کودکان در خانه
تشخیص شپش کودکان
وسایلی که نیاز دارید:
– چراغی روشن
– شانه مخصوص رشک
– نرم کننده
– ذره بین
– کش مو یا کلیپس (برای موهای بلند)
روش:
1- کودک را بنشانید:
بگذارید او بنشیند تا سرش کاملاً مشخص باشد و بتوانید تمام موها را بررسی کنید.
2- موها را خیس کنید:
شپشها به سرعت حرکت میکنند و بعضی اوقات تشخیص آنها سخت است. موی مرطوب حرکت شپش ها را دشوارتر میکند و مشاهده آنها راحت تر میشود.
3- نرم کننده بزنید:
برای موهای به هم ریخته یا ضخیم، کشیدن شانه مخصوص رشک از پوست سر تا نوک موها ممکن است دشوار باشد. برای این که پیدا کردن شپشها آسانتر باشد از نرم کننده یا شوینده های دیگر مو استفاده کنید.
4- موها را تقسیم کنید و ببندید (اگر موی کودک بلند است):
به دلیل این که رشکها معمولاً نواحی گرم را دوست دارند، در نزدیکی پوست سر قرار میگیرند. بنابراین لازم است موها را چند دسته کنید و آنها را ببندید.
5- موها را شانه کنید:
قسمت کوچکی از مو را که باز نشده برداشته و آن را از شانه مخصوص رشک (از ریشه تا نوک) به آرامی عبور دهید. بعد از هر بار شانه کشیدن، دندانه های آن را بررسی کنید. اندازه شپشها تقریباً به اندازه یک دانه کنجد است. از ذره بین استفاده کنید تا مطمئن شوید که آنها را به درستی شناسایی کرده اید.
شانه زدن موها را ادامه دهید تا زمانی که شپش یا رشک را پیدا کنید. حتی وجود یک رشک هم ابتلاء به شپش را نشان میدهد.
نکات مهم در عوامل موثر بر رشد کودک
مراحل درمان شپش
مرحله 1: از نحوه گسترش شپش کودکان مطلع شوید
قبل از شروع درمان، بررسی کنید که چگونه کودک شما ممکن است به شپش سر مبتلا شود. شپش نمیپرد، روی حیوانات خانگی زندگی نمیکند و هیچ ارتباطی با بهداشت شخصی ندارد. متداولترین روش شیوع شپش، تماس با سر فرد مبتلا است. یعنی سر کودک شما حتماً با مو و یا پوست سر شخصی که شپش دارد در تماس بوده است. این اتفاق ممکن است در هنگام ورزش و یا بازی در مدرسه افتاده باشد.
یکی از روشهای ابتلا به شپش کودکان، به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی است که با پوست سر در تماس هستند (مانند کلاه، برس و اکسسوریهای مو). شپش باید هر 12 تا 24 ساعت از خون تغذیه کند. بنابراین نمیتواند بیش از یک روز دور از سر انسان زنده بماند.
مرحله 2: کنترل بیماری
هنگامی که متوجه شدید کودک شما به این بیماری مبتلا شده، اقدامات لازم را برای جلوگیری از شیوع شپش به سایر اعضای خانواده انجام دهید.
1- از در آغوش گرفتن یا تماس نزدیک با یکدیگر خودداری کنید.
2- سایر افراد (به ویژه کودکان) خانه را از نظر شپش سر بررسی کنید.
3- گاهی اوقات ممکن است برای جلوگیری از آلوده شدن مجدد، کل خانواده نیاز به درمان داشته باشند.
4- برای از بین بردن تخم شپش در خانه باید ملافه کودک را در دمایی بیش از 55 درجه سانتی گراد بشویید و آن را خشک کنید. سایر وسایل پارچهای مانند کاناپه، فرش و صندلیهای اتومبیل نیازی به جارو و شست و شو ندارند. تمیز کردن مفرط خانه تاثیری بر از بین رفتن شپش کودکان ندارد.
شستن کلاه، بالش و موارد مشابه در آب گرم ممکن است به از بین بردن شپش سر کمک کنند. با این حال ضد عفونی کردن کل خانه ضروری نیست، زیرا احتمال انتقال شپش از اشیا به انسان کم است.
مرحله 3: کسب آگاهی در زمینه چرخه زندگی شپش
برای درمان صحیح شپش، باید در مورد رشد آن اطلاعات کافی داشته باشید. شپش کودکان به اشکال مختلف می تواند وجود داشته باشد:
1- تخمهای شپش سر (رشک) محکم به پایه مو میچسبند و ممکن است مانند شوره سر به نظر برسند. اما اگر آنها را با ذره بین بررسی کنید، می بینید که لبههای بیضی شکل دارند و صاف نیستند.
2- رشکها، پورهای (نوزاد حشرات) را تولید میکنند که دارای رنگ سفید مایل به خاکستری است و قبل از بزرگ شدن سه مرحله را طی میکند.
3- شپشهای بالغ به رنگ قهوهای مایل به زرد هستند و می توان آنها را در امتداد مو یا پوست سر مشاهده کرد.
برای از بین بردن هر سه نسل شپش، آنها باید مرده باشند و یا رشدشان متوقف (یا کند) شده باشد.
مرحله 4: از بین بردن محل زندگی شپش
شپش برای زنده ماندن به انسان احتیاج دارد. اگر موها کوتاه شوند، شپشها نیز از بین میروند. اگرچه ممکن است کوتاه کردن مو برای درمان شپش کودکان یک راه حل افراطی به نظر برسد، اما در برخی موارد انجام این کار لازم است.
مرحله 5: یادگیری درمان خانگی شپش کودکان (بدون نسخه پزشک)
اولین اقدام برای شپش کودکان، درمان بدون نسخه (OTC) میباشد که معمولاً استفاده از شامپو است. اکثر درمانهای شپش سر OTC باعث از بین رفتن لانههای شپش نمیشود. بنابراین ممکن است برای از بین بردن پورهها، راهکار دیگری لازم باشد.
در برخی از درمانهای شپش سر OTC از شامپوی پرمترین استفاده میکنند. در پرمترینها به طور طبیعی بعضی از گلها مانند داوودی وجود دارد. اگر کودک شما به این گلها حساسیت دارد، ممکن است به این نوع درمان نیز حساسیت داشته باشد. این شامپو حداقل 10 دقیقه باید روی سر بماند. به خاطر داشته باشید که در هیچ درمانی – نسخهای یا بدون نسخه – از بین رفتن کامل تخمهای شپش ثابت نشده است.
همچنین والدین میتوانند از یک شانه مخصوص رشک (دندانه ریز) برای از بین بردن تخمهای شپش استفاده کنند. شانه زدن موهای کودک با این وسیله میتواند یک مکمل مفید برای درمان باشد. اگرچه شانه تمام رشکها را از بین نخواهد برد، اما تا حدودی آنها را تخریب کرده و از تولید مثل جلوگیری میکند. مالیدن سرکه به مو قبل از شانه زدن ممکن است باعث جدا شدن رشکها از ساقه مو شود.
مرحله 6: اعمال مراحل درمان
یکی از دلایل عدم موفقیت درمان شپش کودکان این است که طبق دستورالعمل استفاده نمیشود. والدین ممکن است یک مرحله از مصرف شامپو را به چند بخش تقسیم کنند و از مسیر درمان خارج شوند. اما در صورت استفاده صحیح، پس از اولین مراحل درمان، شپش کودکان از بین میرود. اگر هنوز حشرات زندهای را در بین موهای کودک خود مشاهده می کنید، ممکن است یک قسمت از مراحل درمان را به درستی انجام نداده باشید.
روانشناسی کودک و بهداشت روان چیست و چرا اهمیت دارد؟
نکات کاربردی برای از بین بردن شپش سر
1- به دنبال راه حلی تخصصی باشید
برخی از والدین به داروهای خانگی شپش سر، مانند روغن درخت چای، سس مایونز، روغن چریش، سرکه، محلول نمک و بسیاری دیگر روی میآورند. این روشهای درمانی زمان بر هستند و همچنین پایه و اساس علمی ندارند. اگر درمان OTC را برای شپش کودکان انجام دادید و مؤثر واقع نشد، از متخصص کمک بگیرید.
این احتمال وجود دارد که شما با شپشهایی رو به رو باشید که در برابر مواد موجود در محصول درمانی شما مقاوم هستند. در این صورت با پزشک متخصص اطفال یا پوست کودکان مشورت کنید.
2- درباره رشکها وسواس نداشته باشید
در شپش کودکان اگر سه هفته پس از شروع درمان شپش زندهای مشاهده نکردید، یعنی کودک شما بهبود یافته است. زیرا اگر رشکها زنده بودند، شپش ها همچنان از آنها خارج میشدند. ذرات و پوستههای آنها ممکن است مدتی در بین موها باقی بمانند اما زنده نخواهند ماند.
3- مراقب خارش پوست سر کودک خود باشید
متأسفانه، هیچ راهکاری برای جلوگیری از ابتلاء مجدد کودک به شپش سر وجود ندارد و بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که مراقب علائم خارش پوست سر کودک باشید. خارش یک واکنش آلرژیک به مواد شیمیایی در بزاق شپش است. همه بچهها بلافاصله خارش نخواهند داشت. اما اگر قبلاً به این بیماری مبتلا شده باشند، احتمال دارد خارش بگیرند.
همه چیز هایی که باید راجع به تب کودک خود بدانید
چه زمانی باید برای درمان شپش به پزشک مراجعه شود؟
– کودک شما خارش و خراشهای زیادی دارد که باعث مختل شدن خواب او میشوند.
– زخمهایی در پوست سر او ایجاد میشود.
– زمانی که کودک در طول سال 3 بار یا بیشتر تحت درمان قرار گرفته است و هنوز هم علائم در او مشاهده میشود.
ممنون از این که تا پایان این مقاله همراه ما بودید.
لطفا نظرات خود را بنویسید.