ایران ، کشوری غرق در تاریخ و سنت، دارای فرهنگی است که قرن ها جهان را تحت تاثیر قرار داده است. درک ملیله فرهنگی غنی ایران برای قدردانی از مردم، هنر و کمک های آن به جامعه جهانی ضروری است. فرهنگ ایران آمیخته ای از فرهنگ های باستانی پیش از اسلام و اسلامی است و یکی از تأثیرگذارترین فرهنگ ها در خاورمیانه، آسیای مرکزی و کل جهان است.
ایران به عنوان یکی از مهدهای تمدن به شمار می رود و به دلیل موقعیت غالب ژئوپلیتیکی و تاریخ غنی خود در جهان، از طریق هنر، معماری، شعر، علم تأثیر بسزایی در جهان داشته و فرهنگ ها و مردمان را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. تا ایتالیا، مقدونیه و یونان در غرب، روسیه و اروپای شرقی در شمال، شبه جزیره عربستان در جنوب، و شبه قاره هند و شرق آسیا در شرق.
فرهنگ ایرانی قرن ها تجربه دانش، حکمت، سنت ها و آداب و رسوم را طی کرده است. مردم ایران در طول تاریخ ایران که یکی از کهنترین و ماندگارترین تمدنها را دارد، سازنده و حافظ فرهنگ خود بودهاند.
بسیاری از ملل جهان با هجوم به ساکنان سرزمینهای دیگر فرهنگ خود را عرضه کرده یا بر آنها تحمیل کردهاند، اما تاریخ نشان میدهد که کسانی که به ایران حمله کردند، مانند یونانیها و مغولها، تحت تأثیر فرهنگ ایرانی بودند.
ریشه های تاریخی فرهنگ ایران
ریشههای فرهنگ ایران تا اعماق دوران باستان گسترش یافته است، به طوری که این منطقه خانه برخی از اولین تمدنهای جهان است. امپراتوری ایران، نیروگاهی در دوران باستان، اثری محو نشدنی در فرهنگ، فلسفه و حکومت بر جای گذاشت.
امپراتوری ساسانیان و دوران هخامنشیان دورههای تاریخی بسیار مهم و تأثیرگذاری در ایران بودند، زیرا فرهنگ ایرانی تأثیر قابلتوجهی بر تمدن چین، هند و روم داشت. این تأثیر نقش برجسته ای در شکل گیری هنر قرون وسطایی آسیایی و اروپایی داشت.
جاده ابریشم تأثیر تاریخی قابل توجهی بر این روند داشت و فرهنگ ها را به طرق مختلف در طول قرن ها شکل داد. جاده ابریشم شبکه ای از مسیرهای تجاری بود که شرق و غرب را به هم متصل می کرد و تبادل کالاها، ایده ها و فرهنگ ها را تسهیل می کرد.
ایران که در چهارراه این شبکه وسیع تجاری قرار دارد، نقش مهمی در مبادلات فرهنگی که در امتداد جاده ابریشم رخ داد، ایفا کرد. این نفوذ به جهان اسلام نیز منتقل شد. بسیاری از آنچه که بعداً به عنوان آموزش اسلامی شناخته شد، مانند زبان شناسی، ادبیات، فقه، فلسفه، پزشکی، معماری و علوم بر اساس برخی از اعمالی بود که از ایرانیان ساسانی به جهان اسلام گسترده تر انجام شد.
پس از ورود اسلام به ایران، آیین های اسلامی در فرهنگ ایرانی رسوخ کرده است. زندگی روزمره در ایران مدرن با اسلام شیعه آمیخته است و هنر، ادبیات و معماری این کشور یادآور سنت عمیق ملی و فرهنگ ادبی گستردهتر آن است.
نوروز سال نو ایرانی یکی از قدیمی ترین سنت های ایرانی است که هر سال در 21 مارس به مناسبت آغاز بهار در ایران جشن گرفته می شود. همچنین در افغانستان، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قزاقستان و پیش از این در گرجستان و ارمنستان نیز جشن گرفته می شود.
این رویداد توسط کردهای عراق و آناتولی نیز جشن گرفته می شود. نوروز در سال 2009 توسط سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در فهرست شاهکارهای میراث شفاهی و ناملموس بشریت به ثبت رسید و به عنوان سال نو ایرانی معرفی شد.
جشن نوروز در فرهنگ ایران
از 31 مارس، نوروز نیز نوشته میشود جشن نوروز یکی از کهنترین جشنهای ایرانی است و گفته میشود زمانی است که خورشید از خط استوای زمین میگذرد و به سمت شمال به آسمان میرود. این لحظه به نام اعتدال بهاری اولین روز در تقویم خورشیدی است. جشن نوروز در 9 کشور ایران، افغانستان و …
شعر فارسی
شعر فارسی پیشینه ای غنی دارد که بیش از یک هزار سال را در بر می گیرد. ویژگی آن فصاحت، استعاره های پیچیده و مضامین عمیق فلسفی است. ریشههای شعر فارسی را میتوان به ایران باستان جستوجو کرد، اوستا، کتاب مقدس زرتشتی، حاوی عناصر شاعرانه است.
شعر کلاسیک فارسی همیشه قافیه است. شعرهای اصلی قصیده، مثنوی، قزل و رباعی است. قصیده یا قصیده شعری است بلند در تک آهنگ، که معمولاً ماهیتی کلی، تعلیمی یا مذهبی دارد. مثنوی که در دوبیتی های قافیه سروده شده، برای شعر پهلوانی، عاشقانه یا روایی به کار می رود. غزل (قصیده یا غزل)…
سینمای ایران
سینمای ایران که ریشههای خود را به اوایل قرن بیستم بازمیگرداند، به روایتی عمیق تبدیل شده است که تاریخ پیچیده، عمق فرهنگی و انعطافپذیری کشور را منعکس میکند. فیلمسازان ایرانی در ابتدا تحت تأثیر سبک های سینمایی غربی، مسیری متمایز را ترسیم کردند و به گفت و گوی جهانی کمک کردند.
یکی از ویژگیهای بارز سینمای ایران، تعهد مداوم آن به اصالت فرهنگی است. فیلمسازان از ادبیات، هنر و سنتهای فارسی الهام میگیرند و زبان سینمایی منحصربهفردی را میسازند که هم در بین مخاطبان داخلی و هم بینالمللی طنینانداز میشود. این تعهد نه تنها میراث فرهنگی را حفظ می کند، بلکه داستان سرایی را با لایه هایی از عمق غنی می کند.
انقلاب اسلامی در سال 1979 این نگرانی را ایجاد کرد که سینمای ایران تحت محدودیتهای جدیدی قرار گیرد. با این حال، صنعت سینمای ایران نه تنها زنده ماند، بلکه شکوفا شد و تحولات اجتماعی گستردهتری را منعکس کرد. امروزه سینمای ایران به عنوان چراغی از نوآوری و هیجان در سطح جهانی ایستاده است و کارگردانان در جشنواره های بین المللی مورد تحسین قرار می گیرند.
در حالی که تصورات بیرونی ممکن است بر تصویر محدودکننده ایران متمرکز شود، واقعیت درون کشور داستان متفاوتی را روایت میکند – داستانی از انرژی خلاقانه، تفسیر اجتماعی، و روحیه انعطافپذیر مردم که از دریچه سینما تجلی پیدا میکند. فیلمسازان ایرانی همچنان انتظارات را زیر پا می گذارند و به چشم انداز سینمایی جهانی کمک شایانی می کنند.
زورخانه ایرانی | ورزش باستانی
باستانی اسپورت که در فارسی به ورزش پهلوانی معروف است ، در اصل یک آکادمی تربیت بدنی و مهدکودک رزمندگان در برابر مهاجمان بیگانه بود که از نظر هدف مشابه هنرهای رزمی بود . بهعنوان جنبهای جذاب از فرهنگ ایرانی، در واقع ریشههای عمیقی در تمدن ایرانی دارد. طی قرون متمادی تکامل یافت و ارزشهای اخلاقی، فلسفی و عرفانی مختلفی را در خود جای داد. این فقط یک فعالیت بدنی نیست، بلکه یک تجربه کل نگر است که عمیقاً در تاریخ و سنت ایران ریشه دارد.
جالب است بدانیم که ارتباط تاریخی ورزش پهلوانی با امپراتوری اشکانی ، از جایی که واژه پهلوان به معنای قهرمان به وجود آمده است. ظهور تصوف، مناسک اسلامی و ناسیونالیسم ایرانی در عمل، لایههای عمیق بسیاری به این شکل سنتی تربیت بدنی میافزاید.
کاهش محبوبیت در قرن بیستم که به تهاجم به ارزشهای غربی و سیاستهای دولتها نسبت داده میشود، تأثیر تأثیرات خارجی بر میراث فرهنگی بومی را برجسته میکند. علیرغم این چالش ها، ورزش پهلوانی با موفقیت جان سالم به در برده و پهلوانان برجسته همچنان این میراث را حفظ کرده اند.
ورزشگاه های سنتی به زورخانه معروف است. جایی که تمرین ورزش باستانی انجام می شود.
معماری زورخانه در ترکیب با چیدمان خاص برای شرکت کنندگان، فضایی فراتر از یک سالن ورزشی معمولی ایجاد می کند. این مرکز تبدیل به یک مرکز فرهنگی و معنوی می شود که در آن تربیت بدنی با آیین ها، موسیقی، حرکت و حس اجتماع و برادری آمیخته می شود.
ورزش پهلوانی معروف به ورزش باستانی در اصل دانشکده تربیت بدنی و مهد رزمندگان در برابر مهاجمان خارجی شبیه به هنرهای رزمی بوده است. در طول 3000 سال گذشته مؤلفه های مختلفی از ارزش های اخلاقی، فلسفی و عرفانی تمدن ایرانی را کسب کرده است. در نتیجه ورزش پهلوانی غنای تصوف را در خود جای داد.
جشن شب یلدا در فرهنگ ایران
شب یلدا با نام محلی شب یلدا یکی از جشنهای مهم فرهنگی ایران است. چند هزار سالی میشود که از آخرین شب پاییز، شب یلدا، طولانیترین شب سال، در میان ایرانیان جشن گرفته میشود. مردم ایران در طولانیترین شب سال گرد هم میآیند تا انقلاب زمستانی را جشن بگیرند و سنتهایی را که نسلها به نسلها منتقل شده است، بپذیرند.
شب يلدا
شب یلدا با نام محلی شب یلدا، جشن فرهنگی مهمی در ایران است که اهمیت تاریخی و نمادین عمیقی دارد. نزدیک به چند هزار سال از آخرین شب پاییز می گذرد که شب یلدا، طولانی ترین شب سال، توسط ایرانیان با آداب و رسوم متنوعی برگزار می شود.
هنر و صنایع دستی ایران
هنر ایرانی که به آن هنر ایرانی نیز میگویند ، یکی از غنیترین و متنوعترین میراثهای هنری در تاریخ جهان را دارد. این سنت هنری در رسانه های مختلف، شامل معماری، نقاشی، بافندگی، سفالگری، خوشنویسی، فلزکاری و مجسمه سازی رشد کرده است. تأثیرات تمدنهای همسایه نقش مهمی در شکلگیری هنر ایرانی داشته و به نوبه خود سهم بسزایی در قلمرو وسیعتر هنر اسلامی داشته است.
هنر ایرانی یا هنر ایرانی یکی از غنی ترین میراث های هنری در تاریخ جهان را دارد و در بسیاری از رسانه ها از جمله معماری، نقاشی، بافندگی، سفالگری، خوشنویسی، فلزکاری و مجسمه سازی قوی بوده است.
آشپزی ایرانی
غذاهای ایرانی که به خاطر طعمهای معطر، تاریخ غنی و مواد اولیه متنوع شناخته شده است، بخش عمدهای از فرهنگ این کشور را منعکس میکند. غذاهای ایرانی تحت تأثیر جغرافیا، آب و هوا و فراوانی کشاورزی مناطق مختلف ایران، جشنی از طعمها، عطرها و هنر ترکیب مواد متنوع است.
غذاهای ایرانی با طیف گسترده ای از مواد مشخص می شود، به ویژه از جمله:
برنج: یک غذای اصلی در غذاهای ایرانی که اغلب با لایه ای ترد معروف به « تهدیگ » سرو می شود. گیاهان: گیاهان تازه مانند جعفری، گشنیز و نعناع جزء لاینفک بسیاری از غذاها هستند. میوه ها: انار، خرما و مرکبات شیرینی و لطافت می بخشند. آجیل: گردو، بادام و پسته معمولا در غذاهای شور و شیرین استفاده می شود. ادویه جات ترشی جات: زعفران، زردچوبه، هل و زیره طعم های متمایزی می دهند.